Wanda Szuman
1890-1994
Życiorysem Wandy Szuman można by obdzielić kilkanaście osób a każda osoba miałaby ciekawe i zróżnicowane życie. Jednak nic nie jest wieczne i tak jest też z życiem wielkiej wolontariuszki i działaczki toruńskiej, która umarła w wieku 104 lat. Główną myślą, jaką zaczęła się kierować w swoim życiu był napis na grobie jej ojca: „przeszedł czyniąc dobrze”. Wanda Szuman swoją działalność zaczęła już w trakcie I Wojny Światowej, podczas której zainicjowała zbiórkę pieniędzy, odzieży, żywności dla bezdomnych. W czasie I wojny światowej realizowała również opiekę nad grupami sierot przywożonych z miejsc, gdzie toczyły się działania wojenne. W poźniejszym okresie założyła towarzystwo zajmujące się opieką nad tymi sierotami. Wanda Szuman wraz ze swoim bratem ks. Henrykiem zorganizowali pierwsze kolonie letnie w Polsce. Taka niby banalna sprawa. Razem wykupili ośrodek w Gdyni, potem rozpoczęły się turnusy wypoczynkowe. Działanie to zafascynowało artystę Juliana Fałata tak bardzo, że postanowił przekazać swój dom na rzecz Towarzystwa. W okresie międzywojennym Wanda Szuman została współzałożycielką Polskiego Czerwonego Krzyża w Toruniu. Następnie ukończyła w Warszawie studia pedagogiczne. Od 1933 do wojny kierowała Katolickim Seminarium dla Wychowawczyń Przedszkoli w Poznaniu. Dalej zaczęła badania nad rozwojem dzieci w różnych warunkach np. w rodzinie zastępczej, albo w zakładzie opiekuńczym. Po wojnie powróciła do Torunia. Wtedy za zgodą rodziny, przekazała na rzecz miasta dom kliniki Władysława Szumana w przeznaczeniu na Liceum dla Wychowawczyń Przedszkoli, w którym obecnie znajduje się Ośrodek Kształcenia Ustawicznego. Do przejścia na emeryturę pracowała jako psycholog w Pogotowiu Opiekuńczym w Toruniu. Po przejściu na emeryturę oddała się w całości badaniom naukowym. Przystąpiła do badań w porozumieniu z Instytutem Pedagogiki Specjalnej na temat możliwości plastycznych dzieci niewidomych. W tym samym czasie zaczęła prekursorską działalność związaną z rehabilitacją osób niewidomych w Polsce. Swoje myśli i uwagi zawarła w wielu artykułach. Jednak dwie z pozoru drobniutkie książeczki są najbardziej cenne: „Wychowanie niewidomego dziecka” i „O dostępności rysunków dla niewidomych”. W tych dziełach zawiera cenne informacje, jak wychowywać niepełnosprawne i niewidome dzieci oraz, jak się od nich uczyć. Te dzieła stanowiły swego rodzaju poradnik. Dzięki pomocy rzeźbiarza Andrzeja Wojciechowskiego, którego spotkała na pogrzebie malarki Janiny Malessy, przygotowała wystawy swoich niepełnosprawnych podopiecznych w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Kilku podopiecznych Wandy Szuman zaliczono w poczet członków Międzynarodowego Związku Artystów Malujących Nogami lub Ustami. W czasie gdy nie było jeszcze specjalnych placówek terapeutycznych Wanda Szuman była swego rodzaju „jednoosobową instytucją”. Już jako osiemdziesięciolatka została współtwórcą cotygodniowych spotkań z osobami upośledzonymi, których na celem była rehabilitacja poprzez rozwijanie umiejętności artystycznych. Za swoją wielką działalność została odznaczona Orderem Papieskim „Pro Ecclesia et Pontifice”, „Orderem Uśmiechu”, a tuż przed śmiercią nadano Jej tytuł „Honorowego Obywatela Miasta Torunia”.
Biogram opracowali:
Tomasz Gertz (Zespół Szkół Inżynierii Środowiska w Toruniu)
Aleksandra Kopaczewska (Zespół Szkół Inżynierii Środowiska w Toruniu)
BIBLIOGRAFIA
http://www.viilo.torun.pl/o-patronce/48.html
http://www.torun.pl/pl/miasto/wanda-szuman-1992
http://www.prtonsds.cba.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=10&Itemid=15
Pamiętnik Pracowni Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych I Sesja poświęcona -Wandzie Szuman, str.12-25 , Toruń 1.12.2007
Toruński słownik biograficzny tom I, Krzysztof Mikulski, s. 234-236, Toruń, 1998-2004
W stulecie urodzin , red. Zbiorowa, str. 22-29, Toruń, 1991
Źródło zdjęcia: Instytut Pedagogiki UMK
